ریزراکتورهای هسته‌ای: انقلاب جدید انرژی در عصر هوش مصنوعی

17:17

ایالات متحده، تحت تأثیر انفجار جهانی تقاضای برق، که با افزایش سریع هوش مصنوعی تقویت می‌شود، شاهد تجدید حیات انرژی هسته‌ای است. این بار، نیروگاه‌های غول‌پیکر گذشته در حال بازگشت نیستند، بلکه نسل جدیدی از ریزراکتورهای نوآورانه، طراحی شده‌اند که ایمن‌تر، فشرده‌تر و مهم‌تر از همه، قادر به تأمین مستقیم انرژی مراکز داده‌ای باشند که اقتصاد دیجیتال را هدایت می‌کنند.

در آستین، تگزاس، تیم‌های Aalo Atomics در حال حاضر روی ساخت راکتورهای ۱۰ مگاواتی کار می‌کنند. در کارخانه آنها، سیلندرهای ۲۵ فوتی برای قرار دادن هسته این واحدهای هسته‌ای کوچک مونتاژ می‌شوند. پنج عدد از آنها می‌توانند ۵۰ مگاوات تولید کنند، انرژی کافی برای تأمین انرژی یک مرکز داده عظیم یا تقریباً ۴۵۰۰۰ خانه.

مت لوزاک، یکی از بنیانگذاران شرکت Aalo Atomics که هدفش دستیابی به «بحرانیت هسته‌ای» تا ۴ جولای ۲۰۲۶ است، می‌گوید: «این رآکتور دیگر فقط یک ایده روی کاغذ نیست؛ ما در حال ساخت آن هستیم.» این هدف نمادین مورد حمایت رئیس جمهور ترامپ است. این شرکت سپس امیدوار است که پس از نهایی شدن زنجیره‌های تأمین و مجوزهای فدرال، تولید برق را از اوایل سال ۲۰۲۷ آغاز کند.

این حرکت در بحبوحه رقابت شدید در حال وقوع است: Valar Atomics، Oklo، Kairos Power و X-energy از جمله ده‌ها استارتاپی هستند که برای توسعه رآکتورهای مدولار با قابلیت تولید انبوه و استقرار سریع رقابت می‌کنند. تا سال ۲۰۲۵، این بخش بیش از ۴ میلیارد دلار بودجه دولتی و خصوصی جذب کرده بود، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۰ تنها ۵۰۰ میلیون دلار بود. Aalo Atomics به تنهایی ۱۳۶ میلیون دلار از سرمایه‌گذاران بانفوذی مانند آنتونیو گراسیاس و Valor Equity Partners که به حمایت از تسلا معروف هستند، جمع‌آوری کرد.

این علاقه با یک مشاهده ساده تقویت می‌شود: هوش مصنوعی مقادیر نجومی انرژی مصرف خواهد کرد. سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، تخمین می‌زند که شرکت‌های فعال در این بخش در هشت سال آینده به ۲۵۰ گیگاوات برق نیاز خواهند داشت که معادل مصرف برزیل است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که تقاضای انرژی مراکز داده می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ دو برابر شود، در حالی که گاز طبیعی، انرژی خورشیدی و بادی قادر به تضمین تولید مداوم لازم نخواهند بود.

واشنگتن در مواجهه با این وضعیت اضطراری، حمایت‌های ویژه‌ای از میکروراکتورها ارائه داده، مشوق‌های مالیاتی را تا ۴۰ درصد افزایش داده و کمیسیون تنظیم مقررات هسته‌ای را برای تسریع صدور مجوز اصلاح کرده است. مقامات همچنین شرکت‌ها را تشویق می‌کنند که پروژه‌های خود را در مکان‌های نظامی یا تأسیسات تاریخی، مانند آزمایشگاه ملی آیداهو، مستقر کنند.

برای سرمایه‌گذاران، این راکتورها یک «راه حل معجزه‌آسا» برای تغییرات اقلیمی هستند. شرکت‌هایی مانند Kairos Power روی خنک‌کننده نمک مذاب و سوخت‌های فوق مقاوم حساب می‌کنند، در حالی که Valar Atomics به دنبال مدل‌های ساده و قابل اعتمادی است که به «تویوتا کرولا از انرژی هسته‌ای» تشبیه می‌شوند. Oklo، به نوبه خود، در سال ۲۰۲۴ با موفقیت و بدون حتی ساخت یک نمونه اولیه عملی، به بازار عرضه شد. در همین حال، بیل گیتس با وجود موانع نظارتی مداوم که ۱۷ سال است او را آزار می‌دهد، همچنان به توسعه راکتورهای نمک مذاب از طریق TerraPower ادامه می‌دهد.

در همین حال، شرکت‌های بزرگی مانند Westinghouse و Fermi America هنوز در حال سرمایه‌گذاری در راکتورهای سنتی‌تر هستند که برای تأمین انرژی مراکز داده غول‌پیکر طراحی شده‌اند. توبی نویگباوئر، مدیرعامل Fermi، حتی قصد دارد تگزاس را به پایتخت هسته‌ای جهان برای هوش مصنوعی تبدیل کند، در حالی که در این بخش استراتژیک با چین رقابت می‌کند.

رنسانس هسته‌ای آمریکا، که ناشی از نیازهای عظیم هوش مصنوعی است و با اراده سیاسی رو به رشد پشتیبانی می‌شود، در حال آغاز دوران جدیدی است. در حالی که چالش‌های فنی و نظارتی متعددی باقی مانده است، میکروراکتورها اکنون به عنوان ستون بالقوه آینده انرژی پاک و پایدار در حال ظهور هستند که قادر به تأمین انرژی اقتصاد دیجیتال جهانی هستند.